De gevolgen van onterecht betaalde btw bij de verleggingsregeling

Bij de verleggingsregeling hoeft de klant geen btw te betalen aan de leverancier. Gebeurt dat wel? Dan wordt het al snel ingewikkeld. Het Hof van Justitie van de Europese Unie deed hier vorig jaar nog een uitspraak over die we graag even toelichten (Hof van Justitie van de EU 11 april 2019, ECLI:EU:C:2019:327).

Wat is nu weer de verleggingsregeling?

Bij de verleggingsregeling wordt de btw-plicht voor die factuur verlegd van de leverancier naar de afnemer. Dat wil zeggen dat het niet de leverancier is die btw moet berekenen en doorstorten, maar dat de verantwoordelijkheid volledig bij de (zakelijke) afnemer komt te liggen. Bij buitenlandse transacties moet de afnemer dan zelf het btw-tarief volgens de geldende nationale regelgeving bepalen en op basis daarvan het nodige doen. Denk daarnaast ook aan andere verleggingsregelingen, zoals de verleggingsregeling voor aannemers en onderaannemers en de verleggingsregeling voor de levering van afval.

Ten onrechte aangerekende btw

Wanneer de leverancier ten onrechte wel btw aanrekent, is deze verplicht om de onverschuldigde btw alsnog aan de Belastingdienst door te storten. De ten onrechte ontvangen btw maakt dus geen deel uit van de belastbare winst. Het kan per slot van rekening niet de bedoeling zijn dat een leverancier zich kan verrijken door foutief btw aan te rekenen. Voor de klant is het evenmin gunstig. De ten onrechte aangerekende btw kan de klant niet als voorbelasting in mindering brengen. Dat komt omdat de aftrek van gefactureerde btw enkel mogelijk is als een factuur aan de factuureisen voldoet en dat is hier niet het geval.

Deze werkwijze werd recent nog erkend door het Hof van Justitie van de Europese Unie. Toen werd er een prejudiciële vraag gesteld door een Hongaarse rechter. Het Hof van Justitie gaf toen aan dat een inspecteur inderdaad de aftrek van btw mag weigeren. De inspecteur moet daarvoor geen onderzoek inlassen: het maakt niet uit of er sprake is van een fout, misverstand, fraude of wat dan ook.

Ten onrechte betaalde btw terugvorderen

Natuurlijk staat het de afnemer wel vrij om de leverancier te verzoeken om de ten onrechte betaalde btw terug te betalen. Dat is meteen ook de reden waarom de klant de betaalde btw niet als voorbelasting kan aftrekken: het is een zaak tussen de leverancier en de afnemer en dat moeten zij onderling regelen.

Daar is het Hof van Justitie eveneens mee akkoord, maar het legt wel een uitzondering op. Het gaat om het geval dat het voor de afnemer onmogelijk is om de betaalde btw bij zijn leverancier terug te vorderen. In dat geval moet de Belastingdienst, die de onverschuldigde btw al van de leverancier heeft ontvangen, toch de btw aan de klant terugbetalen (= verrekening toestaan). Het Hof geeft wel aan dat dit een uitzonderingssituatie is en bijvoorbeeld toepasselijk is wanneer de leverancier failliet of insolvent is.

Geen fouten maken is toch eenvoudiger

Deze problemen vallen natuurlijk eenvoudig te voorkomen. Door een facturatieprogramma te gebruiken, weet je zeker dat je facturen altijd aan de juiste eisen voldoen en dat de btw ook effectief wordt verlegd waar dat nodig. Vergelijk factuurprogramma’s en voorkom problemen met de Belastingdienst.